Foto hierboven: Hercules in
het Archeologisch museum
Napels
Algemeen. Napels
is de derde grootste stad van Italië, na Rome en Milaan.
Het is gelegen aan de golf van Napels en in de buurt van de
vulkaan Vesuvius. Het is een stad met een stevige
reputatie op vlak van criminaliteit, verkeerschaos en gebrek aan
netheid. Napels is de bakermat van de Camorra, de
Napolitaanse tak van de maffia maar ook kleinere misdrijven
zoals gauwdiefstallen zijn een trieste dagelijkse realiteit.
Bezoekers wordt aangeraden om de nodige voorzichtigheid aan de
dag te leggen en dus niet rond te paraderen in de stad met
bijvoorbeeld flashy horloges, juwelen of dure camera's.
Achterbuurten en donkere, slecht verlichte steegjes (ook in het
historisch centrum!) zijn te vermijden. De verkeerschaos
hier is legendarisch en naar Europese normen niet meer of minder
dan een regelrechte ramp. Er rijden vrijwel geen auto's
rond zonder blutsen, krassen of afgereden bumpers en op elk
ogenblik van de dag of nacht kun je plots in een opstopping
terechtkomen. De creatieve invulling van het concept
"parkeren" door de Napolitanen werkt ook niet echt bevorderlijk.
Voetgangers moeten ook de nodige voorzichtigheid in acht nemen
want een zebrapad of een rood licht is geen garantie dat auto's
voor je zullen stoppen. Op vlak van netheid scoort Napels
ook niet goed; het is zonder twijfel één van de vuilste steden
van Europa. Vooral 's nachts vult de stad zich met
uitpuilende vuilnisbakken en ligt er vooral in de minder gegoede
wijken overal vuilnis in de hoeken en op de straten.
Nochtans wordt het vuil regelmatig opgehaald maar het lijkt wel
dweilen met de kraan open. En wanneer de vuilophalers
staken, dan is het helemaal een zootje. Het hoeft ook niet
te verbazen dat Napels niet hoog genoteerd staat op de meeste
lijstjes van plaatsen in Italië die je moet gezien hebben.
Napels is een stad met vele
gezichten. Het verschil tussen de armere volksbuurten en
de rijke wijken met hun weelderige superbeveiligde villa's die
over de baai uitkijken is confronterend. De stad heeft een
heel lange geschiedenis die teruggaat tot aan de stichting als
Griekse kolonie. De ondergrond hier, en dan vooral het
gebied vanaf de haven tot de ruime omgeving van het historische
centrum, zit vol met restanten uit de Griekse en Romeinse tijd.
De metro is op bepaalde plaatsen zelfs dieper gegraven om dit
historisch erfgoed te vrijwaren en in bepaalde stations zijn
oude muren zichtbaar gemaakt en ingepast in het ontwerp ervan.
De binnenstad staat vol met oude kerken en palazzi. Velen
ervan zijn slecht onderhouden maar deze die toch onderhouden
worden zijn werkelijk verbluffend. De binnenkanten zijn
dikwijls zo overdonderend mooi en rijk gedecoreerd dat je het
gevoel krijgt in een andere wereld binnen te stappen. Het
contrast met de buitenkant, die vaak heel wat minder aandacht
krijgt, is dikwijls heel groot.
Ook op culinair vlak heeft
Napels een rijke geschiedenis. In de regio worden
verschillende druivensoorten verbouwd, tot op de flanken van de
Vesuvius. De streek is dan wel niet zo gekend als de
Chianti, toch komen een aantal heel goede wijnen van hier zoals Lacryma Christi of Taurasi. Daarnaast levert de rijke
vulkanische ondergrond ook de ideale voedingsbodem voor andere
streekproducten zoals look, abrikozen, artisjokken, aubergines
en verschillende tomatensoorten. Het bekendst zijn echter
de pasta's en de pizza's. Ook al zijn pizza's misschien
niet in Napels uitgevonden, het gerecht is er wel wereldbekend
geworden met variaties zoals de Napolitana en de Margherita
(genoemd naar de vrouw van koning Umberto I). Naar
Italiaanse traditie zijn er hier gelateria's, cafeteria's,
pasticceria's, trattoria's en restaurantjes bij de vleet te
vinden. Als je weet dat Napels ooit de hoofdstad is
geweest van een koninkrijk, hoeft het je niet te verbazen dat
hier veel monumenten en musea te vinden zijn. Als je echt
alle bezienswaardigheden van de stad wil zien, dan ben je
makkelijk een paar dagen zoet.
Geschiedenis. De
geschiedenis van Napels gaat terug tot de 4e eeuw voor Christus
toen de nederzetting Partenope gesticht werd vanuit Cumae.
Cumae (8e eeuw voor onze jaartelling) lag iets ten noord-westen
van het huidige Napels en was één van de eerste Griekse kolonies
op het Italiaanse vasteland. Door de bevolkingsgroei van
Partenope was men genoodzaakt een nieuwe stad op te richten, die
gemakkelijksheidshalve Neapolis (wat letterlijk "nieuwe stad"
betekend) werd genoemd. Door de aanwezigheid van een haven
en vruchtbare landbouwgrond ging het de nieuwe stad voor de
wind. Ten tijde van de Romeinse overheersing was Neapolis
al een belangrijke stad en wist zelfs heel veel van haar
gewoontes uit de Griekse periode te behouden. Er werd
zelfs nog heel intensief Grieks gesproken.
Na de val van
het West-Romeinse rijk, kwam de stad in Byzantijnse handen en
dit bleef zo tot de Normandiërs (die zelf afstammelingen waren
van de Noormannen) in de 12e eeuw landden op de kusten van
Zuid-Italië en Sicilië. Ten tijde van de heerschappij van
het huis Anjou in de 13e eeuw werd Napels hun hoofdstad.
In 1421 kwam Alfonso V van Aragon er aan de macht. Vanaf
1503 werd de stad geregeerd door Spaanse onderkoningen die de
regio beheerden als een kolonie. Het was een periode die
gekenmerkt werd door een grote bevolkingsaangroei maar ook door
een grote pestepidemie en de inquisitie die tot opstand leidde
onder de bevolking. Aan de heerschappij van de Spaanse
ijzeren vuist kwam een einde in 1707 met de Vrede van Utrecht
waarna de streek voor korte tijd in Oostenrijkse handen
terechtkwam. In 1734 namen de Bourbons het koninkrijk der
beide Siciliën over en dit bleef zo tot de Italiaanse eenwording
onder leiding van Garibaldi in 1860.
Voor en tijdens de Tweede
Wereldoorlog stond de stad onder een streng fascistisch bestuur.
Er werden toen grote monumentale bouwwerken uitgevoerd en de
beruchte maffia werd intensief vervolgd. Tijdens de oorlog
werd de stad geregeld gebombardeerd met grote schade tot gevolg.
In 1943 kwam er een einde aan het fascistische bewind.
Tijdens de opstand die de "Quattro Giornate" wordt genoemd,
werden de fascisten uit de stad verdreven. Daarmee was
Napels één van de enige steden die zichzelf had bevrijd.
Napels is een heel oude stad met een
lange en bewogen geschiedenis met heel wat verschillende
machtshebbers. Elke heerser heeft er zijn sporen achter
gelaten waardoor de stad doorheen de tijd heel veel is
geëvolueerd. Telkens er een stadsvernieuwing gebeurde,
ging dit gepaard met de sloop van vele gebouwen en zelfs hele
wijken. Dit was nodig voor de verdediging van de stad, om
de bevolkingsgroei te kunnen verwerken of als wapening tegen
uitbraken van ziektes zoals cholera of de pest.
Hoe in
Napels raken?
Het is niet aan te raden om met de auto naar Napels te komen
gezien de "assertieve" rijstijl van de Napolitanen en de files
die je overal in en rond de stad kunnen vastzetten. Er
zijn heel wat éénrichtingsstraten en een deel van het centrum is
autovrij en bovendien is parkeren een gigantisch probleem.
Voor wie met de trein komt: het centraal station is dicht bij
het historisch centrum. Het vliegveld ligt niet ver buiten
de stad en Napels heeft ook een grote ferryhaven met vele
verbindingen.
Transport, tours,... Wie zich wil verplaatsen
neemt best niet de auto door de opstoppingen, het drukke en bij
momenten geschifte verkeer en de gigantische parkeerproblemen.
Je kan eventueel de bus nemen maar die staat zelf vaak vast in
het verkeer. Een taxi heeft verschillende voordelen want
die mogen op bepaalde plaatsen wel rijden waar gewone auto's
niet mogen komen en de taxichauffeurs kennen de stad natuurlijk
als hun broekzak. Je moet wel op de meter letten
natuurlijk. Voor verre verplaatsingen neem je het best de
metro, die op vele plaatsen properder is dan de bovengrond.
Bovendien zijn bepaalde metrostations zelf ook de moeite waard
om eens te bekijken want er zitten mooie architecturale
hoogstandjes tussen. Wie bijvoorbeeld de Vomero heuvel op
wil kan één van de kabelbanen nemen. In het centro storico
is wandelen de enige optie omdat die vrijwel volledig
verkeersvrij is. Er zijn verschillende kantoren waar je
toeristische informatie kan verkrijgen zoals in de stations en
op de Piazza del Gesu Nuovo.
Map
bezienswaardigheden.
Links. - www.inaples.it:
toeristische dienst van Napels (niet in het Nederlands)
- www.incampania.com:
toeristische info voor de regio Campanië (Engels en Italiaans).
Foto 1: Piazza del Jesu Nuovo
Foto 2: San Paolo Maggiore
Foto 3: Napels, de bakermat van pizza
Foto 4: Restanten van een Romeins badhuis
Foto 5: Landing van Rogier de Normandiër in Otranto
Foto 6: San Francisco di Paola