» Lakenhalle
» Menenpoort
» Stadswallen
» Sint-Maartenskerk
» Oorlogsgraven
» Meer...

» In Flanders Fields museum
» Yper museum
» Merghelynck museum
» Meer...

Foto hierboven: de Sint-Maartenskathedraal van Ieper
 

Lakenhalle.  Gemeenschappen die het economisch goed doen, laten dit graag vereeuwigen in steen.  Het was 800 jaar geleden niet anders dan het nu is.  De lakenhalle van Ieper moet door de ogen van de gewone sterveling in het begin van de 14e eeuw (toen de meeste mensen nog in huizen van leem of hout woonden) als bijna buitenaards zijn overgekomen.  Superlatieven om dit gebouw te beschrijven schieten dan ook tekort.  In het midden van de 13e eeuw werd gestart met de bouw van de halle.  Dit was op het hoogtepunt van de lakennijverheid in Ieper.  De constructie bestaat uit twee dubbele vleugels van iets meer dan 130m lang waarin centraal het belfort (het symbool van de burgerlijke macht) werd ingeplant.  Oorspronkelijk konden schepen vlakbij aanmeren om hun goederen te laden of te lossen.  Het werd gebruikt als verkoophal en stapelruimte.  De omvang van het gebouw illustreert het belang van de stad en haar lakenindustrie.  Het was en is nog steeds één van grootste gotische burgerlijke gebouwen ter wereld.  Karakteristiek is de strenge, symmetrische opbouw van de vleugels, die bekroond zijn met torentjes op de hoeken.  Dit zien we ook op de belforttoren.  In de 18e eeuw was het bijna afgebroken maar in het midden van de 19e werd het grondig gerestaureerd.  Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd het gebouw zo goed als volledig verwoest, net als de rest van de stad.  Gelukkig werd het heel getrouw heropgebouwd, al was die reconstructie pas na de Tweede Wereldoorlog afgewerkt.  Aan de kant van de Markt werd rond 1620 het Nieuwerck aangebouwd in renaissance stijl dat dienst deed als schepenhuis.  Eigenaardig is dat het gebouwd is boven een zuilengalerij.  Tegenwoordig is er een museum over de Eerste Wereldoorlog in ondergebracht.           

Menenpoort.  Deze poort die in 1927 was afgewerkt is een herdenkingsmonument voor de vermisten van het toenmalige Britse Rijk, vandaar dat het ook het "Missing Memorial" wordt genoemd.  Deze indrukwekkende poort staat op de plaats van de gelijknamige Middeleeuwse poort en is geplaatst in de omwallingen die hun oorsprong vinden bij Vauban.  Binnen in de poort staan de namen gebeiteld van bijna 55.000 soldaten van het Britse Rijk die gelegerd waren in de regio maar die na de Eerste Wereldoorlog vermist waren en waarvan er geen gekend graf werd gevonden.  De poort bleek echter al snel te klein waardoor de namen van de soldaten die vermist waren na augustus 1917 in steen werden vereeuwigd in Tyne Cot Cemetery in Passendale.  Het behoeft wellicht weinig uitleg dat deze plek na de oorlog een pelgrimsoord is geworden voor nabestaanden van gesneuvelden.  Ook nu nog trekken duizenden, vooral Engelsen, naar Ieper op zoek naar sporen van hun voorvaderen die in de Ieperse bodem hun bloed lieten voor de vrijheid van de wereld.  De laatste jaren vinden ook bezoekers van verder gelegen delen van het voormalige Britse Rijk, zoals Indiërs, steeds vaker hun weg hiernaartoe.  Deze plaats is ook een belangrijk deel van hun vaderlandse geschiedenis.  Nog iedere avond wordt, om 20u, hier de Last Post geblazen ter herdenking van en uit eerbied voor de gesneuvelden.  Op dat moment valt dan telkens weer even die loodzware erfenis over de schouders van de stad totdat de laatste toon uit de klaroenen is geblazen.  Waarna iedereen terug afzakt naar het centrum.

Stadswallen.  In heel Vlaanderen en bij uitbreiding in heel België, zijn de meeste stadsversterkingen in de loop van de 18e en 19e eeuw verdwenen.  Ieper is daarin uniek omdat hier nog een groot deel van de stadswallen die afbraakgolf heeft overleefd.  Ieper had al vroeg stadsmuren maar daar schiet enkel nog een deel van de Rijselpoort van over.  Na inname van de stad, liet Lodewijk XIV nieuwe stadswallen bouwen rond Ieper.  Hij gaf hiervoor opdracht aan Vauban, de beroemdste fortenbouwer van die tijd.  Bij de uitbreiding van het barrièretraktaat werden vanaf 1715 Nederlandse soldaten gelegerd in de stad, ook al viel ze onder de heerschappij van Oostenrijk.  De Oostenrijkers zegden het traktaat enkele decennia later echter op en keizer Jozef II gaf zelfs opdracht om de stadswallen te laten afbreken.  Tussen 1815 en 1830, bij de vereniging van de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden, kwam er opnieuw een Nederlands garnizoen in Ieper.  De Nederlanders vernieuwden en breidden de versterking nog uit.  Na de Belgische onafhankelijkheid werd een deel van de stadwallen ontmanteld voor stadsuitbreiding.  Tegenwoordig zijn de omwallingen omgevormd tot een aangenaam wandelpark.  Van de vesting zelf resten nog onder andere de Rijselpoort, een deel van de gracht met een paar bastions, drie halve manen en een kruitmagazijn.

Sint-Maartenskerk.  Dit is de belangrijkste kerk van Ieper en bevindt zich net achter de lakenhalle.  Met de bouw van het gotische bedehuis werd gestart in de 13e eeuw.  Toen Ieper een bisdom werd, mocht deze kerk zich kathedraal noemen en dat tot 1801 wanneer het bisdom werd opgegeven.  Vanaf de 19e eeuw werden er uitvoerige restauratiewerken uitgevoerd die echter volledig teniet werden gedaan door de beschietingen van de Eerste Wereldoorlog.  De kerk werd compleet vernield en moest volledig heropgebouwd worden.  Deze wederopbouw ging vrij snel en bovendien kreeg de toren een spits (die het vroeger niet had).  Een aantal kunstwerken en grafmonumenten konden gelukkig gered worden vooraleer het gebouw volledig vernield was en werden na de reconstructie teruggeplaatst.  Het is een indrukwekkend gebouw maar vooral in het interieur kun je goed zien en voelen dat het geheel nog redelijk nieuw is.

Oorlogsgraven.  De desastreuze gevolgen van de Eerste Wereldoorlog zijn overal zichtbaar in deze regio.  Honderden gedenktekens, gedenkplaten, herdenkingszuilen en begraafplaatsen liggen verspreid in en rond Ieper.  Vooral rond de stad moet je al blind zijn om het niet te zien: het ene groene bordje na het andere wijst je de weg naar weer een ander monument of oorlogskerkhof.  Je kunt het nooit allemaal ineens zien, dus je zal keuzes moeten maken.  Het is geen slecht idee om je op voorhand te informeren.  Ook in de stad zelf zijn er kerkhoven zoals het Ramparts Cemetery nabij de Rijselpoort en de Franse begraafplaats Saint Charles de Potyze die je makkelijk kan bezoeken bij een wandeling door de stad.

Andere monumenten.  In Ieper zijn er heel wat bezienswaardigheden die op wandelafstand van de Markt liggen.  Je moet er wel rekening mee houden dat alle historische gebouwen heropgebouwd zijn en dus geen honderd jaar oud zijn hoewel ze in oorsprong teruggaan tot bijvoorbeeld de 13e of 14e eeuw.  Naast de Sint-Maartenskerk (13e E.) zijn er nog verschillende andere kerken in het historische centrum zoals de Sint-Jacobskerk (12e E. romaans, later omgebouwd in gotische stijl), de Sint-Pieterskerk (12e E. romaans - gotisch) en de Saint-Georges' Memorial Church (gebouwd na de Eerste Wereldoorlog voor Britse bezoekers en verblijvers).  Aan de Grote Markt kun je verschillende mooi herbouwde burgerhuizen zien, het kasselrijgebouw en het gerechtsgebouw.  Aan de andere zijde van de lakenhallen staat ook nog het voormalige vleeshuis dat teruggaat tot de 13e eeuw.  In de Rijselsestraat: Belle Godshuis, Mergelynckhuis (nu museum; 18e E.), het Tempeliershuis (13e E.) en net voor de Rijselpoort staat er een mooi gereconstrueerd houten huis uit de 15e/16e eeuw.