» Stadhuis met belfort
» IJzertoren
» Dodengang
» Begijnhof
» Sint-Niklaaskerk
» Meer...

» Museum aan de IJzer
» Dodengang
» Meer...

Foto hierboven: het belfort van Diksmuide

Stadhuis en belfort.  Het huidige stadhuis vormt een geheel met het belfort en werd gebouwd nadat het vorige stadhuis, net als de rest van de stad, volledig verwoest werd tijdens de Eerste Wereldoorlog.  Net als andere Vlaamse belforten is ook dat van Diksmuide ingeschreven als cultureel erfgoed door Unesco.  Er werd bij de bouw van het huidige gebouw geopteerd om niet het statige vorige neogotische stadhuis (pas gebouwd op het einde van de 19e eeuw) te herbouwen maar een volledig nieuw complex neer te zetten dat paste in de lokale architecturale traditie.  De bouw van het eerste stadhuis ving aan in 1428; daarvoor vergaderden de schepenen in de lakenhalle.  In de 16e eeuw werd een nieuw en ruimer stadhuis gebouwd waar ook een vredegerecht en een gevangenis aan werden toegevoegd.  Bij het begin van de Eerste Wereldoorlog, ten tijde van de Slag om Diksmuide, werd het stadhuis door Jacques de Dixmude als hoofdkwartier gebruikt.  Hij was de bevelhebber van de Belgische troepen, die geholpen werden door Fransen.  Hij heeft een standbeeld op de Grote Markt.  De muurankers (in beide gevels!) met het jaartal 1923 verwijzen naar het bouwjaar van het huidige stadhuis.  Obussen aan de voorzijde herinneren aan de verwoesting tijdens de Eerste Wereldoorlog.

IJzertoren.  Op de site van de IJzertoren staan eigenlijk 3 monumenten: de restanten van de eerste IJzertoren, de Paxpoort en de tweede IJzertoren.  De IJzertoren werd ontworpen als een vredesmonument ("nooit meer oorlog") en herdenkingsmonument voor de gesneuvelde Vlaamse soldaten tijdens de Eerste Wereldoorlog.  Daarnaast werd het ook een symbool voor de Vlaamse ontvoogding en zwaartepunt van de jaarlijkse IJzerbedevaart.  Hierdoor werd het monument ook controversieel in bepaalde kringen.  De eerste IJzertoren werd gebouwd in 1930 maar werd beschadigd in 1945.  In 1946 werd ze door onbekenden gedynamiteerd en bleek niet meer te herstellen.  De ruine werd bewust gelaten zoals ze was na de aanslag en is nu nog te zien.  Met de resten werd de PAXpoort of Vredespoort gebouwd.  Op de IJzerbedevaartsweide werd een nieuwe, hogere toren opgericht van maar liefst 84 meter.  In 1965 was ze afgewerkt en bovenaan prijkt in grote letters: AVV - VVK: Alles Voor Vlaanderen - Vlaanderen Voor Kristus.  Je kunt de toren beklimmen (of de lift nemen); op het terras heb je een fantastisch panoramisch zicht op de omgeving.  De toren huisvest ook het Museum aan de IJzer.  Er is een parking net naast de site.
Adres: IJzerdijk 49, 8600 Diksmuide (Kaaskerke)
Website: www.aandeijzer.be

Dodengang.  Dit gerestaureerde loopgravenstelsel bevindt zich op een kleine 2 km van het centrum van Diksmuide.  Het is één van de best bewaarde loopgraven uit de Eerste Wereldoorlog en maakt onderdeel uit van een belevingscentrum.  Toen het front langs de oevers van de overstroomde IJzervlakte tot stilstand kwam, groeven beide kampen zich in.  Vele kilometers van deze verdedigingssystemen werden aan beide kanten in verschillende linies gebouwd.  Deze dodengang werd opgebouwd met zandzakjes (de zogenaamde "vaderlandertjes") en werd gerestaureerd om je te proberen een idee te geven van het leven van de frontsoldaten.  Een heel moeilijke opdracht in deze netjes onderhouden loopgraven omdat de huidige situatie nu eenmaal (gelukkig) niet dezelfde is.  De frontsoldaten werden aan vele gevaren blootgesteld en de constante onzekerheid dat je niet wist wat er de volgende minuten ging gebeuren en of je nog wel de volgende zonsopgang zou meemaken.  Beide kampen zaten zo dicht op elkaar dat je elkaar bij wijze van spreken bijna kon horen ademen.  Het landschap was herschapen in één groot maanlandschap door de inslagen van obussen en de modder was doordrenkt van het bloed van die vele slachtoffers.  Kogels, bommen en een eventuele gasaanval waren niet de enige zorgen aan het front; ook de winterse koude, de modder, onhygiënische omstandigheden, ongedierte en ziektes zorgden voor duizenden slachtoffers.  Om nog maar te zwijgen over de psychologische impact van deze hel op aarde.  En dit duurde vier jaar lang...  Een must voor elke fronttoerist.
Adres: IJzerdijk 65, 8600 Diksmuide (Kaaskerke).

Begijnhof.  Het begijnhof van Diksmuide is één van de drie nog bestaande in de provincie West-Vlaanderen (naast dat van Brugge en Kortrijk) en is door Unesco erkend als werelderfgoed.  De oprichting van het begijnhof gaat terug tot de 13e eeuw.  Eerst bevond het zich buiten de stadswallen, maar bij de uitbreiding van de stad werd het later binnen de vesten gebracht.  Onder de bezetting tijdens de Franse Revolutie werd het begijnhof aangeslagen als nationaal goed en moesten de begijnen tijdelijk opkrassen.  Het complex werd volledig verwoest tijdens de Eerste Wereldoorlog.  Nadien werd het getrouw volgens de originele plannen heropgebouwd.  Er verbleven begijntjes tot 1914.  Toen moesten ze vluchten voor het oorlogsgeweld en zijn niet meer teruggekomen.  Het begijnhof is nadien wel altijd een sociale functie blijven vervullen; nu is het een tehuis voor volwassenen met een geestelijke handicap.  Het begijnhof bestaat uit twee vleugels die in een punt naar elkaar toelopen met daartussen een centraal pleintje en een kapel.  Het pleintje en de kapel zijn vrij toegankelijk, de huisjes niet!  Er is ook een klein geschenkenwinkeltje.
Adres: Begijnhofstraat 2, 8600 Diksmuide. 

Sint-Niklaaskerk.  De huidige kerk staat op de plaats waar oorspronkelijk een romaans gebedshuis stond dat in de 1e helft van de 14e eeuw werd vervangen door een gotisch exemplaar.  Tijdens de Eerste Wereldoorlog was de kerk volledig verwoest, inclusief de meeste kunstwerken die zich binnenin bevonden zoals het 16e eeuwse doksaal.  De kerk werd na de oorlog heropgebouwd volgens de originele plannen.  Tijdens het bombardement van mei 1940 raakte de kerk opnieuw ernstig beschadigd waarna ze opnieuw moest hersteld worden.  Ook als is er heel veel moeite gedaan om de oude luister en authenticiteit te herstellen, vooral binnenin lijkt de kerk net iets te nieuw.  Enkele authentieke stukken staan in de kerk opgesteld.
Adres: Sint-Niklaasstraat, 8600 Diksmuide.

Andere.  In het park van Diksmuide staat een monument voor de Franse admiraal Ronarc'h en de Marine Fusiliers die betrokken waren bij de verdediging van de stad tijdens de Slag om Diksmuide in 1914.  Een andere belangrijke figuur van diezelfde slag is Jacques de Dixmude, die het opperbevel had bij de Belgische strijdkrachten, zijn standbeeld staat prominent op de Grote Markt van de stad.  Het standbeeld is niet zonder controverse omwille van zijn franstaligheid en koloniaal verleden.  Dit laatste verklaart dan ook meteen het opschrift M'Pala 1892.  Iets helemaal anders is het standbeeld voor het "Manneke uit de Mane" dat ook op de Grote Markt staat.  Dit verwijst naar een heel bekende scheurkalender die al sinds 1881 wordt uitgegeven.  Op de almanak staan onder andere grapjes en Vlaamse zegswijzen.