Op 26 april 1986 gebeurde de zwaarste nucleaire ramp in de geschiedenis in de kerncentrale van Chernobyl (Chornobyl) die gelegen is in de buurt van de stad Pripyat.  Door een explosie in één van de reactoren en daaropvolgende branden werden radioactieve deeltjes in de atmosfeer geblazen die zich daarna over grote delen van Europa verspreidden.  De effecten waren zo ver merkbaar dat zelfs besmette rendieren in Scandinavia moesten afgemaakt worden.  De dodelijke dosissen radioactiviteit leidden al snel tot sterfgevallen bij de reddingswerkers, brandweerlui en mensen die zich in de buurt van de centrale bevonden op het ogenblik van het incident.  Inwoners uit de omgeving werden op een paar uur tijd aan meer straling blootgesteld dan wat normaal is op een heel leven.  Uiteindelijk leidde dit tot een hoger percentage aan mensen die stierven aan de gevolgen van leukemie en verschillende andere soorten kanker.  Een stijging van het aantal misvormingen bij baby's wordt ook aan de ramp toegeschreven.

Om de bevolking te beschermen die in de regio woonde, werd een zogenaamde "exclusion zone" afgebakend.  Alle inwoners van de dorpen en steden in deze zone werden permanent geëvacueerd.  Deze zone bestaat nog steeds en het is nog steeds verboden om daar te gaan wonen.  Ironisch genoeg leidde de afwezigheid van mensen tot een herstel van de fauna en flora in het gebied.  Om de straling van de beschadigde reactor in te dammen, werd een betonnen sarcofaag gebouwd over de besmette delen van de fabriek.  Het onderhoud om te vermijden dat straling zou kunnen ontsnappen zal nog gedurende vele generaties moeten uitgevoerd worden...

Sinds een aantal jaar worden er excursies voor toeristen georganiseerd naar de exclusion zone, inclusief een bezoek aan de kerncentrale en de spookstad Pripyat.  Uiteraard wordt dit streng gecontroleerd.  Het is niet mogelijk om dit op je eentje te doen; de tours zijn altijd onder begeleiding en zijn beperkt in de tijd.  Wie interesse heeft, kan zo'n uitstap regelen vanuit Kiev.  Als je dit toch wat te extreem vindt maar je toch een idee wil krijgen van de impact van deze gruwelijke catastrophe, dan kun je ook terecht in het Chernobyl museum dat zich in het centrum van Kiev bevindt; op veilige afstand van de plek des onheils. 

Het museum bevindt zich in een oude brandweerkazerne.  De toon wordt onmiddellijk gezet bij het betreden van de traphal met plaatsnaamborden van al de dorpen en steden die verplicht ontruimd werden na het ongeluk.  De inwoners moesten al hun hebben en houden achterlaten en konden nooit meer terugkeren naar de plaats waar ze waren opgegroeid.  Er wordt uiteraard de nodige aandacht besteed aan de werking van de kerncentrale en hoe het incident zelf is gebeurd maar de tentoonstelling gaat ook andere onderwerpen niet uit de weg zoals de vreselijke gevolgen van de ramp: ziektes, kanker, misvormde dieren en mensen, spookdorpen,... schokkend, gruwelijk en confronterend tegelijk.  De reddingswerkers en brandweermannen die gevochten hebben om de ramp onder controle te krijgen worden hier aanzien als echte helden.  Zij hebben hiervoor moeten betalen met hun gezondheid en velen ook met hun leven.  Hun acties hebben een prominente plaats in het museum en hun verhalen lopen als een rode draad door de expositie. 

Het Chernobyl museum in Kiev is vrij modern, zeker naar Oekraïense normen.  Er zijn audiogidsen en er is informatie beschikbaar in verschillende talen (wat niet vanzelfsprekend is in Oekraïne).

Adres: Khoryva 1 (in Podil district).  In de buurt van metro Kontraktova
Website: http://chornobylmuseum.kiev.ua/en/mainpage/

Foto 1: voorstelling in het museum
Foto 2: plaatsnaamborden van geëvacueerde dorpen
Foto 3: muur met foto's van de kinderen van Chernobyl
Foto 4: gasmaskers en beschermende pakken